ႏွလံုးကို ေကာင္းစြာ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ပါက ဘ၀ တေလွ်ာက္လံုး အၾကိမ္ေပါင္ း ၂.၅ သန္း ခန္႔ ႏွလံုးခုန္ ပါလိမ့္မယ္။ သင့္ႏွလံုး က်န္းမာ ဖို႔ရာ အတြက္ ေအာက္ပါ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးပါ ။
မီးဖိုေခ်ာင္ထဲမွာ
- သံလြင္ဆီ ၊ အစိမ္းေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ၊ ေကာက္ႏွံ တစ္ခုလံုး ၊ အခြံမာသီး ၊ အသီးအႏွံ ၊ ငါး ၊ ၀ိုင္နီ နဲ႔ ခရမ္းခဥ္သီး ေတြ ပါ၀င္တဲ့ ေျမထဲ ပင္လယ္ အစားအစာေတြ ကိုစားပါ ။
- ခရိုမီယမ္ ပါ၀င္တဲ့ မာတီ ဗီတာမင္ ေဆးျပား တစ္ျပား မွီ၀ဲပါ။
- အိုမီဂါ သရီး ဖက္တီး အက္ဆစ္ ပါ၀င္တဲ့ ဆယ္လ္ မြန္ငါး ခ်က္စားပါ ။
အားကစာခန္းမ ( Gym ) မွာ
- ေန႔စဥ္ အနည္းဆံုး ၁၀ မိနစ္ အားကစား ျပဳလုပ္ပါ ။ ၃၀ - ၆၀ မိနစ္ အထိ တိုးျပီး အားကစား လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။
- ႏွလံုးေသြး လည္ပတ္မႈ လုပ္ငန္းေကာင္း မြန္ေအာင္ ျပင္းထန္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈ ေတြကို အခ်ိန္တိုတိုပဲ ျပဳလုပ္ပါ။
- ခႏၶာကိုယ္ ထုထည္ အညႊန္းကိန္း ( BMI ) ကို ၁၈.၅ နဲပ ၂၄.၉ ၾကား ပဲ ထိန္းသိမ္းထားပါ ။ ခါးအတိုင္း အတာ ၃၅ လက္မ ေအာက္ရွိ ပါေစ ။
ေဆးခန္းမွာ
- ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ ပမာဏကို စစ္ေဆးပါ ။
- CRP စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈ ခံယူပါ။
- အက္စ္ပရင္ ( Asprin ) မွီ၀ဲသင့္ ၊ မသင့္ ဆရာ၀န္ကို ေမးပါ။
ႏွလံုးေရာဂါ ကာကြယ္ရန္
က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစာအာဟာရ ေတြစားသံုးျပီး ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ျခင္းျဖင့္ သင့္ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြကို က်န္းမာေအာင္ လုပ္ပါ။ သင္ေဆးလိပ္ ေသာက္တတ္ရင္ ဒီႏွစ္မွာပဲ ေဆးလိပ္ျဖတ္ေတာက္ လိုက္ပါေတာ့။ သင္ဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ရွိသင့္တာ ထက္ ပိုမ်ားေနျပီး ၊ အ၀လြန္ သူျဖစ္ရင္ ေပါင္ အနည္းငယ္ ေလာက္ ခ်လိုက္ရင္ေတာင္ သင့္ႏွလံုး အေပၚမွာ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ေလ်ာ့ေစႏိုင္ျပီး ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ၊ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ နဲ႔ ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈ ကို ပိုေကာင္းေစပါတယ္။
Tuesday, January 20, 2009
သင့္ႏွလံုးကို ေစာင့္ေရွာက္ပါ
Posted by lwan hlainge at 10:31 PM 0 comments
Labels: က်န္းမာေရး ပညာေပး
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလ ေခါင္းကိုက္ သက္သာေစရန္
- အိပ္ေရး၀၀ အိပ္ပါ။ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို သက္ေသာင့္သက္သာ ရွိေနပါေစ ။
- က်န္းမာေရး ႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ အစားအစာ ႏွင့္ မုန္႔႔ပဲ သေရစာ မ်ားကို ပံုမွန္စားေသာက္ပါ။ ေသြးတြင္း သၾကားဓါတ္ နည္းပါက ေခါင္းကိုက္
ေရာဂါ ျဖစ္ေစတတ္သည္။
- အရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ေပးပါ။
- ပံုမွန္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစား ျပဳလုပ္ေပးပါ။
- ေခါင္းကိုက္ ေရာဂါ ျဖစ္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးရန္ အေထာက္အကူ ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေလွ်ာ့ပါ။
- ကိုယ္ေနအဟန္ အတားကို စနစ္တက် ရွိပါေစ။
- ကဖင္းဓာတ္ စားသံုးမႈကို စိစစ္ပါ။ သို႔ေသာ္ ကဖင္း ဓါတ္အားလံုးကို စားေသာက္ျခင္းမွ ရုတ္ခ်ည္း မရပ္ပါႏွင့္ ။ ကဖင္းဓါတ္ စားေသာက္ျခင္း
သည္ ေခါင္းကိုက္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းမႈ အေၾကာင္းရင္းလည္း ျဖစ္ေစ တတ္ပါသည္ ။
Posted by lwan hlainge at 10:20 PM 0 comments
Labels: က်န္းမာေရး ပညာေပး
ဗီတာမင္ ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့ ျခင္းေၾကာင့္ ဗိုက္ခြဲ ေမြးဖြားရျခင္း အႏၱရာယ္ တိုးျမင့္ေစႏိုင္
ၾကီးထြားေသာ ကေးကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ထားရသည့္ မိခင္သည္ ဗီတာမင္ ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့ပါက ဗိုက္ခြဲေမြးဖြါး ရႏိုင္ေျခမ်ားေၾကာင္း ယူႏိုက္တက္
စတိတ္မွ သုေတသီ မ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ဗီတာမင္ ဒီ ဓါတ္လံုေလာက္ေသာ မိခင္မ်ားသည္ ဗီတာမင္ ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့သည့္ မိခင္မ်ားထက္ ဗိုက္ခြဲေမြးဖြား ရမႈ ေလးဆ ႏွင့္ အထက္ျမင့္မား သည္ဟု ေကာ့စတြန္ ေဆးပညာ ဌာန သုေတသီ Michael Holick ႏွင့္အဖြဲ႔ အစီရင္ခံ ထားၾကသည္။ ဗီတာမင္ ဒီ ပမာဏ ႏွင့္ ဗိုက္ခြဲ ေမြးဖြားျခင္း တို႔အၾကား ဆက္ႏြယ္မႈကို သိရွိႏိုင္ရန္ သုေတသီ မ်ားသည္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ ၂၅၂ ဦးကို ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ ေလ့လာခဲ့ ၾကသည္။ အဆိုပါ အမ်ဳိးသမီး မ်ားအနက္ ၄၃ ဦး ( ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ) သည္ ဗိုက္ခြဲ ေမြးဖြား ခဲ့ၾကသည္။ ေလ့လာဆန္းစစ္ မႈ ရလာဒ္မွာ ဗီတာမင္ ဒီ ခ်ဳိ႕တဲ့ ေသာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ မ်ားသည္ ဗိုက္ခြဲ ေမြးဖြား ရမႈ ေလးဆ မ်ားသည္။ ယခင္ သုေတသန အရ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ မိခင္တြင္ ဗီတာမင္ ဒီ ေလ်ာ့နည္းျခင္း သည္ ရင္ေသြး ကေလးမ်ားတြင္ ကေလး ဘ၀၌ သြားပ်က္စီးမႈ အႏၱရာယ္ ၾကံဳေတြ႔ ရႏိုင္သည္။
Posted by lwan hlainge at 10:18 PM 0 comments
Labels: က်န္းမာေရး ပညာေပး
တခါတရံသာ ေဆးလိပ္ေသာက္ တာဟာလည္း က်န္းမာေရး ကို ထိခိုက္ႏိုင္
သင္ဟာ ေဆးလိပ္စြဲ ေနသူ မဟုတ္ဘဲ တခါတရံ ေလာက္သာ ေဆးလိပ္ ေသာက္တတ္လို႔ က်န္းမာေရး ကို မထိခိုက္ဘူးလို႔ မထင္လိုက္ပါနဲ႔ ။
ေလ့လာမႈ အသစ္ေတြ အရ တခါတရံ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ ဟာလည္း ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ေသြးေၾကာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္
ေတြ ပ်က္စီးေစႏိုင္ တယ္လို႔ ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္ ။
သုေတသန ျပဳသူေတြက က်န္းမာေရး ေကာင္းတဲ့ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ၁၈ ဦးကို ေလ့လာခဲ့ ပါတယ္။ ထိုသူေတြ ထဲမွာ တစ္၀က္ခန္႔ ဟာ ေဆးလိပ္ မေသာက္သူ ေတြျဖစ္ျပီး က်န္တစ္၀က္ဟာ တစ္ခါတစ္ရံ ေဆးလိပ္ေသာက္ျပီး တစ္ပတ္ကို တစ္ဘူး ထက္နည္း
ေသာက္ကာ ေဆးစစ္မႈ မလုပ္ခင္ ၂ ရက္ အလိုမွာ ေဆးလိပ္ မေသာက္ထား သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တခါတရံ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ေတြရဲ႕ ေသြးေၾကာေတြ ဟာ ေဆးလိပ္ မေသာက္သူ ေတြထက္ ၃၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့ျပီး ေသြးစီးဆင္းမႈ ေျပာင္းလဲတာကို ေတြ႔ရိွခဲ့ပါတယ္ ။ တခါတရံ
ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ေတြကို ေဆးလိပ္ ၂ လိပ္စီ ေသာက္ခိုင္းျပီး ျပန္စစ္ၾကည့္ရာ ေဆးလိပ္ မေသာက္သူေတြ ထက္ ေသြးစီးဆင္းမႈ ေနာက္ထပ္ ၂၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုေလ်ာ့သြား ကိုေတြ႔ရွိ ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တခါတရံ ေဆးလိပ္ ေသာက္တာဟာလည္း ႏွလံုးေသြးေၾကာ ကိုထိခိုက္ ႏိုင္တယ္လို႔ သုေတသီ ေတြက ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္ ။
Posted by lwan hlainge at 10:14 PM 0 comments
Labels: က်န္းမာေရး ပညာူေပး
အရပ္ရွည္ေစဖို႔ လိုအပ္ေသာ အားျဖည့္ဓါတ္မ်ား
အရပ္ရွည္ေစဖို႔ ခႏၶာကုိယ္ ထြားက်ဳိင္းသန္မာေစဖို႔ရာ အတြက္ အာဟာရဟာ အေရးပါတဲ့ အခန္း က႑ကေန ပါ၀င္ေနပါတယ္ ။
အရပ္ရွည္ေစဖို႔ ရာ အတြက္ အသားဓါတ္ ၊ အိုင္အိုဒင္း ၊ ကယ္လ္စီယမ္ ၊ ေဖာ့စ္ဖရပ္စ္ နဲ႔ သံဓါတ္ပါ တဲ့ အာဟာရ ေတြ ေကာင္းစြာ မွီ၀ဲ သင့္ပါတယ္ ။
အရပ္ရွည္ေစသာ အသားဓါတ္
အသားဓါတ္ကို ငါး ၊ ဥ အမ်ဴိးမ်ဳိး ၊ ႏို႔ ၊ အသား ၊ ဒိန္ခဲ ၊ အေျခာက္အျခမ္း ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ပဲ အမ်ဳိးမ်ဳိး ၊ ေျမပဲ ၊ ပဲၾကီးေစ့ ၊ ပဲတီစိမ္း နဲ႔ သီဟိုဠ္ေစ့ စတာေတြက ေနအဓိက ရရွိပါတယ္ ။
အရပ္ရွည္ေစေသာ အိုင္အိုဒင္းဓါတ္
အိုင္ဒိုဒင္း ဓါတ္ကို ခရမ္းခ်ဥ္သီး ၊ အစိမ္းေရာင္ပဲ ၊ ငါးနဲ႔အိုင္အိုဒင္း ဆား စတာေတြက ေန ရရွိႏိုင္ျပီး အိုင္အိုဒင္း ဟာ သိုင္းရြိဳက္ ဂလင္းကို သန္မာေစကာ အရပ္ရွည္ျပီး ခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႔ျဖိဳးရာမွာ အေထာက္အပံ့ ေပးပါတယ္ ။
အရပ္ရွည္ေစေသာ ကယ္လ္စီယမ္ဓါတ္
ကယ္လ္စီယမ္ ဓါတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္ အရိုးေတြ ၾကီးထြားမႈကို အားနည္းခ်ဳိ႕တဲ့ေစပါတယ္ ။ ကယ္လ္စီယမ္ကို အစားအစာေတြကေန အလံုအေလာက္ မရရင္ တျခား အားျဖည့္ေဆးေတြကေန ရယူႏိုင္ပါတယ္ ။ ကယ္လ္စီယမ္ ဟာ ႏို႔ ၊ ဒိန္ခဲ နဲ႔ ပန္းေဂၚဖီ ကေန အဓိက ရႏိုင္ျပီး အရိုးအဆစ္သန္မာ ေရးအတြက္ အမ်ားၾကီး အေရးပါပါတယ္ ။
အရပ္ရွည္ေစေသာ ေဖာ့စ္ဖရပ္စ္
ေဖာ့္စ္ဖရပ္စ္ ကို ဂ်ဳံ ၊ ႏို႔ ၊ အသား ၊ ပဲ မ်ားနဲ႔ အသီးအႏွံေတြ ကေနအဓိက ရႏိုင္ျပီး အရိုးအဆစ္ ဖြ႔ံျဖိဳး ၾကီးထြား ေရးအတြက္ လိုအပ္ပါတယ္ ။
အရပ္ရွည္ေစေသာ သံဓါတ္
သံဓါတ္ကို အစိမ္းေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေတြ ၊ ဥအမ်ဳိးမ်ဳိး ၊ အာလူးနဲ႔ အသားေတြကေန အဓိက ရရွိႏိုင္ပါတယ္ ။ ပဲ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကို ေလွာ္တဲ့အခါ သံ နဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ ဒယ္အိုး ထဲမွာ ထည့္ေလွာ္ျပီး စားသံုးေပးရင္လည္း ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ သံဓါတ္ အေထာက္ အပံ့ေပးႏိုင္ပါတယ္ ။
Posted by lwan hlainge at 10:12 PM 0 comments
Labels: ေဆးဖက္၀င္ အစားအစာမ်ား
အျဖစ္မ်ား ၍ လူသိနည္းေသာ " စီ " ပိုး၏ လကၡဏာမ်ား
အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးက အျဖစ္မ်ားတယ္။ ႏံုး ၊ ေမာ ၊ မ်က္လံုး၀ါ ၊ အသည္းေရာင္ ၊ အသည္းေျခာက္ ၊ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္တာေတြ ေတာ့ လူသိမ်ားၾကပါတယ္ ။ သန္း ၁၇၀ ဆိုတာ ကမာၻ႕လူဦး ေရ ရဲ႕ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္ ။ အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးရွိတဲ့ လူေတြေျပာတာပါ ။ ေသြးသြင္းမိလို႔ ၊ ေဆး မလိုဘဲ ထိုးမိလို႔ ၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး စြဲမိလို႔ ၊ လိင္အေပ်ာ္အပါး မ်ားမိလို႔ ၊ သြားစိုက္ သြားႏုတ္ လုပ္မိလို႔ ၊ ခြဲစိတ္ကုသ ခံဖူးလို႔ ၊ ကေလး ေမြးခဲ့လို႔ ၊ ကာကြယ္ ေဆးထိုးရာ တစ္ခါသံုး အပ္မသံုးမိ လို႔ စတဲ့စတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြေၾကာင့္ ကူးၾကပါတယ္ ။ ဘယ္အခ်ိန္ က စျဖစ္မွန္း လည္း မသိဘူး ။ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပတဲ့ လူမျပဘူး တခ်ဳိ႕မွာ ၀င္ျပီးရင္ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေန ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ဟာ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ ျဖစ္တယ္။ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက အသည္းေျခာက္ ဆီကို ကူးသြားတယ္ ။ ေရာဂါတိုးတာ ေျပာတာပါ ။ အဲ့ဒိ ထဲက ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေသတယ္ ။ ေရာဂါ လကၡဏာ က ထင္ထင္ရွားရွား မျပဘဲ ႏွစ္ ၂၀ ႏွစ္ ၃၀ ရွိေနတယ္ ။ လြန္မွ ျပတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ တိတ္တခိုး ပြားေနတဲ့ ကပ္ ( Silent Epidemic ) လို႔ တင္စားၾကတယ္ ။ ေရာဂါက တိုးတယ္ ။ ျဖည္းျဖည္း တိုးတယ္ ။ ပိုးက ခႏၶာကိုယ္ ရဲ႕ ကိုယ္ခံ စြမ္းအားကို လႉံ႕ေဆာ္တယ္ ။ ခႏၶာကုိယ္ က ပိုးကို တိုက္တဲ့ စနစ္ေတြ သံုးတယ္ ။ ပိုးက ေရွာင္တိမ္းတယ္ ။ ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္ ပဲ ျပန္ထိတယ္။ ပိုးကို မထိဘူး။ ဒီမွာတင္ အသည္း မဟုတ္တဲ့ လကၡဏာေတြ ရေတာ့တာပဲ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ထိတာကို autoimmune လို႔ေခၚတယ္ ။
လကၡဏာေတြမွာ -
- အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ေရာဂါမ်ား ( strong association )
- အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးနဲ႔ ဆက္စပ္တယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ ေရာဂါမ်ား ( moderate association )
- အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးနဲ႔ ဆက္စပ္မယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ ေရာဂါ မ်ား ( mild association ) ဆိုျပီး သံုးမ်ဳိး အုပ္စုရွိတယ္ ။
အိပ္ေရး၀ ေပမယ့္လည္း မနက္ထရင္ နည္းနည္း ႏံုးတယ္။ ေနျမင့္ေလ ႏံုးေလပါပဲ။ တစ္ခါ တေလ အလုပ္ၾကာၾကာ လုပ္ျပီး တာနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ ႏံုးတယ္ ဆိုတဲ့ လူေတြ ဟာ ဒီအသည္းေရာင္ စီ ပိုးေၾကာင့္ မဟုတ္ေလာက္ဘူး။ စိတ္က် ေရာဂါ တို႔ သိပ္ေဟာက္တဲ့ ေရာဂါ
( sleep apena ) တို႔ ျဖစ္မယ္ ထင္တယ္ ။ တခ်ဳိ႕က အိပ္ေမာက်ရင္ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္း ပိတ္ပိတ္သြား တတ္တယ္ ။ မနက္က်ေတာ့ တအားႏံုး ေနေရာ ၊ အဲဒါကို sleep apena လို႔ေခၚတယ္။
ႏံုးတယ္ ဆရာ ၊ ခံႏိုင္ပါ့မလား လို႔ ေမးေပမယ့္ အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးကို ကုလို႔ ေပ်ာက္သြားရင္ ဒီႏံုးတာ ဟာလည္း ေပ်ာက္သြားတာပဲ ။
ရူမတိြိဳက္ ( Rheumatoid ) ဆိုတဲ့ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါ မွာ ျမင့္တက္တတ္တဲ့ Rheumatoid factor ( RF ) ဆိုတာ အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးရွိတဲ့ လူအမ်ား စုမွာ ျမင့္တက္တယ္ စသည္ျဖင့္ အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးကုတဲ့ အခါ မွာ ရွာေဖြရတယ္ ။
ပထမ အုပ္စု
အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးနဲ႔ ဆက္စပ္ တဲ့ ေရာဂါမ်ား
( က ) MIxed cryoglobulinemia ( ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္ ျပန္တိုက္တဲ့ ေအးခဲသြားေသာ ပဋိ ပစၥည္း တြဲမ်ား )
( ခ ) Purpura ( အေရျပား ေသြးကြက္ေပၚ ျခင္း ) ; အေရျပား ေသြးမွ်င္ ေလးမ်ား ေရာင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ ။
( ဂ ) Neuropathy ( အာရံုေၾကာ ေရာဂါမ်ား )
( ဃ ) Non-deforming , Arthralgias ( အရိုး အဆစ္ အျမစ္ ေရာင္တဲ့ ေရာဂါမ်ား ဒါေပမဲ့ အရိုး အဆစ္ ေကာက္ေကြး ပံုစံပ်က္ ျခင္း မရွိပါ )
( င ) MPGN ( ေက်ာက္ကပ္ ေရာင္ေရာဂါ တစ္မ်ဳိး )
( စ ) နာတာရွည္ ဖ်ားျခင္း
( ဆ ) Asthenia, fatigue , weakness ( ႏံုးတယ္ ၊ ေပ်ာ့တယ္ )
ဒုတိယ အုပ္စု
အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုး နဲ႔ ဆက္စပ္တယ္ လို႔ ထင္ရတဲ့ ေရာဂါမ်ား
( က ) Non-cryoglobulinneamia systemic vasculitis ( PAN ) ( Poly Arteritis Nodosa ) ေသြးေၾကာကေလး မ်ား ေရာင္ျခင္း
( ခ ) ေဗလံုး တြင္ ေသြးက်ိတ္ ကင္ဆာ ျဖစ္ျခင္း
( ဂ ) ေသြးျဖဴဥ အမ်ဴိးအစား ဘီ ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ေသြးက်ိတ္
( ဃ ) Sicca syndrome ( ပါးစပ္ေျခာက္ ၊ မ်က္လံုးေျခာက္ ေရာဂါမ်ား )
( င ) Porphyria cutenea tarda ( ေနထိ ေသာ ေနရာမ်ား တြင္ အေရျပား အရည္ၾကည္ အိတ္ကေလး မ်ားေပၚျခင္း ၊ ကုပ္ ၊ လက္ ၊ လက္ဖ်ံ၊ မ်က္ႏွာ စတဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္တယ္ )
တတိယ အုပ္စု
အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးနဲ႔ ဆက္စပ္ေကာင္း ဆက္စပ္ မယ္ထင္ရတဲ့ ေရာဂါမ်ား
( က ) ေသြးမႊားဥ နည္းတဲ့ ေရာဂါ
( ခ ) အမ်ဳိးအစားႏွစ္ ဆီးခ်ဳိ
( ဂ ) သိုင္းရြိဳက္ ေခၚ လည္ပင္း ေဟာ္မုန္း က်ိတ္ေရာင္ေသာ ေရာဂါ
( ဃ ) Lichen planus ( လိုင္ခန္ ပလင္းနပ္ ေခၚ အေရျပား ေရာဂါ တစ္မ်ဳိး )
စသည္ျဖင့္ ေတြ႔ရတယ္ ။ တစ္ခု ခ်င္းစီကို ေနာက္မွ ေျပာပါမယ္ ။
အသည္းေရာင္ " စီ " ပိုးေဆး မထိုးခင္ နဲ႔ ေဆးထိုးစဥ္ ကာလမွာ ဘာလို႔ ေသြးေတြ တစစ္တည္း စစ္ေနရတယ္ဆို တာ နားလည္ လာမယ္ ။
ပါေမာကၡ ဦးသံစစ္ ( အသည္းအထူးကု ) ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ ေဆးရံုၾကီး
Posted by lwan hlainge at 10:05 PM 0 comments
Labels: က်န္းမာေရး ပညာေပး
လက္ကိုင္ဖုန္း နဲ႔ ကင္ဆာေရာဂါ
လက္ကိုင္ဖုန္း မ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ကင္ဆာ ေရာဂါကို ရေစႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆို ျငင္းခုန္ မႈမ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၅ ႏွစ္ခန္႕ကပင္ ရွိခဲ့သည္။
အမွန္ေတာ့ လက္ကိုင္ ဖုန္းမ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ကင္ ဆာေရာဂါကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေကာင္းေကာင္း မရွိပါ။ လက္ကိုင္ဖုန္း မ်ားမွ ထုတ္ေသာ ေရဒီယို လိႈင္းမ်ားသည္ ဟိုအရင္ကတည္းက အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ပစၥည္းမ်ား ဥပမာ - ေရဒီယို ၊ တီဗြီ (ၾကိမ္ႏႈန္း
အနည္းငယ္ ပိုနိမ့္ ) ႏွင့္ မိုက္ခရို ေ၀့ မီးဖို ( ၾကိမ္ႏႈန္း အနည္းငယ္ ပိုျမင့္ ) တို႔က ထုတ္ေသာ လိႈင္းမ်ား ႏွင့္ ဆင္တူပါသည္ ။ ယင္းလိႈင္းမ်ားကို Non - ionising အမ်ဳိးအစား ဟု ေခၚျပီး သူတို႔က လူ႕ခႏၶာ ကိုယ္ဆဲလ္ မ်ားကို မထိခိုက္ေစပါ ။
ယင္းေရာင္ျခည္ လိႈင္းမ်ားသည္ Ionising ျဖစ္ေစရန္ အတြက္ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ စက္ကြင္း သည္ ဘီလီယံ ဆခန္႔ ပိုျပီး ျမန္ျမန္ အတက္အက် ျဖစ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဥပမာ - ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ( X - ray radiation ) လိုမ်ဳိးပါ ။
လွ်ပ္စစ္ သံလိုက္ စြမ္းအင္သည္ အပူစြမ္းအင္ ကို မ်ားစြာ ထုတ္လႊင့္ေပးျပီး ယင္း အပူက လူကိုယ္ ခႏၶာရွိ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ကို ထိခိုက္ေစ ႏိုင္သည္မွာ မွန္ပါသည္ ။ သို႔ေသာ္ လက္ကိုင္ဖုန္း မွ ထုတ္လႊင့္ေပးေသာ အပူစြမ္းအားမွာ အလြန္နည္းလြန္း သျဖင့္ လူ႔ကိုယ္ခႏၶာ ကို ထိခိုက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္ တြင္ အေမရိကန္ အမ်ဳိး သား ကင္ဆာေရာဂါ ဌာနမွ သုေတသန ၂ ၾကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ လက္ကိုင္ ဖုန္းသံုးျခင္း ျဖင့္ အက်ိတ္ ျဖစ္ေပၚေစမႈ လံုး၀ မေတြ႔ရွိရ ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ခဲ့သည္ ။
ၾသစေၾတးလ် ၊ ကေနဒါ ၊ ဒိန္းမတ္ ၊ ဖင္လန္ ၊ ျပင္သစ္ ၊ ဂ်ာမနီ ၊ အစၥေရး ၊ အီတလီ ၊ ဂ်ပန္ ၊ နယူးဇီလန္ ၊ ေနာ္ေ၀ ၊ ဆြီဒင္ ႏွင့္ ျဗိတိန္ စသည့္ ၁၃ ႏိုင္ငံ ပါ၀င္ ဖြဲ႔စည္း ထားသည့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ကင္ဆာ ေရာဂါ သုေတသန ေအဂ်င္စီ အဖြဲ႔ အစည္း ကလည္း ကင္ဆာ ဆဲလ္ကို စနစ္တက် ေလ့လာခဲ့ ၾကရာ ရလာဒ္မွာ ယခင္ အမ်ဳိးသား ကင္ဆာ ဌာန၏ ရလာဒ္ အေျဖနဲ႔ သိပ္မကြာျခား လွေပ။ ဆဲလ္ ဖုန္းသံုးစြဲ
ျခင္းျဖင့္ ဦးေႏွာက္တြင္ အက်ိတ္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ေသာ အေထာက္အထား ခိုင္ခိုင္လံုလံု မေတြ႔ရွိရေပ။
လွ်ပ္စစ္ သံလိုက္ စက္ကြင္းႏွင့္ ကင္ဆာေရာဂါ တို႔သည္ ဆက္စပ္ေနသည္မွာ မွန္ပါသည္ ။ သို႔ေသာ္ လက္ကိုင္ဖုန္း ႏွင့္ ကင္ဆာ ေရာဂါတို႔မွာ မူ ျပဒါးတစ္လမ္း သံတစ္လမ္း ျဖစ္ေနေပသည္ ။
ထို႔ေၾကာင့္ လက္ကိုင္ ဖုန္းကို သင့္အေနျဖင့္ အျမဲတမ္း သံုးစြဲေနရမည္ ဆိုပါက မည္သည့္ အႏၱရာယ္ မွ မက်ေရာက္ႏိုင္ သျဖင့္ စိတ္ခ် ယံုၾကည္စြာ ျဖင့္ သံုးစြဲႏုိင္ သည္ဟု ဆိုသည္။
Posted by lwan hlainge at 9:56 PM 0 comments
Labels: က်န္းမာေရး ပညာေပး